11.05.2023 © Novelius Edebiyat
İnceleme Yazarı: Dilek ALTUNDAĞ
Eğitimci Yazar Dilek Altundağ, Yazar Sema Bayar'ın, 2023 mart döneminde Hece Yayınları etiketiyle okurlarla buluşturduğu öykü türündeki eseri Vakitsiz Ölüler Yurdu'nu Novelius Edebiyat okurları için değerlendirdi...
Vakitsiz Ölüler Yurdu - Sema BAYAR - Hece Yayınları - 2023 Mart - 85 Sayfa - Yerli Edebiyat Öykü - 978-625-81627-0-7
İnceleme: Vakitsiz Ölüler Yurdu
“Vakitsiz Ölüler Yurdu“ Sema Bayar‘ın Hece Yayınları‘ndan çıkan öykü türündeki ikinci eseridir. Kitapta on öykü yer almaktadır.
Yazar, alacaklısı olduğu yaşamın peşine düşenleri, kendi hikâyesine yer açmak için canhıraş uğraş verenleri, kimsesizliği muska gibi boynunda taşıyanların hikâyelerini kitap boyunca mesele edinmiştir. Bu durumun ilk çarpıcı örneğini kitaba adını da veren Vakitsiz Ölüler Yurdu isimli öyküyle görmeye başlarız.
“Sana suskunluğumu getirdim, sana hüznümü getirdim, sana ölü kuşlar, müstehzi gülüşler, sana uğursuzluk sana kemgöz, incinmiş kelimeler getirdim.”
Vakitsiz Ölüler Yurdu, Sema Bayar, Hece Yayınları, S.7
Sema Bayar, öykülerindeki karakterleri arasında güçlü köprüler kurmayı başarmıştır. Bunu yine kitabın ismini taşıyan, Vakitsiz Ölüler Yurdu öyküsünün ilk sayfalarında görüyoruz.
“Her şey, ölüm bile yaşam denilen o tumturaklı telaşın parmaklarında nihai şeklini alır. Çirkin kızıl tuğlalı evlerin, dar ve hüzünlü sokakların arasına sıkışmış, bodur duvarlarla çevrili bu mezarlık, istilacı bitkilerin sardığı şu kırık dökük taşlar…”(S.8)
Bez Bebek isimli öyküsünde de bu durumun izlerine rastlarız.
“Murat yerine her seferinde göz bebeklerine doğru dikey boşluklar, akardı yivli boşluklar. İçine ışık hüzmeleri, sevinç pınarları aksın diye değil; gözünün anahtar deliklerine dayayıp iç çeksin ışıklı beşikler, haleli havuzlar görsün diye.”(S.14)
Yazarın masal hissini uyandıran öyküleri, okuyucuyu bir anda gerçeklerle karşı karşıya getirmektedir. Güçlü tasvirler, donanımlı atmosferler oluşturmuştur. Yazar, öykülerindeki derin kurgularıyla insanın iç âlemine dokunmayı bilmiştir.
“Kalp dinler, vicdan konuşur. Sevdiğini sevmediğini ayırmaz dostu düşmanı birbirine katar, ardında bırak istediklerini ansızın insanın önüne dikiverir.”
Vakitsiz Ölüler Yurdu, Sema Bayar, Hece Yayınları, S.21
“Vakitsiz Ölüler Yurdu” seçkisinde yer verilen öyküler, şiirsel bir dille örülmüştür. Bu şiirselliği:
Adam Asmaca öyküsünde, “Mavnamı aşinalığın güvenli limanına çektim.” (S.52) alıntısında ve:
Bütün Günahlar Hayata Karışırken İşlenir öyküsündeki şu satır aralarında görmek mümkündür:
“Kadınlar kendilerine dışarıdan bakabilme yeteneğiyle doğarlar.” (S.76)
“Çünkü insan en çok kendine maruz kalmaktan yorulur.” (S.78)
“Hoyrat ama erdemli bir hayatın mümessiliydiler.” (S.83)
Sema Bayar, öykülerinde okuyucuyu sık sık şaşırtıp ters köşe yapmıştır. Örneğin, kahramanlardan birini bir başka öyküde asıl kahraman olarak karşımıza çıkarmıştır. Yazarın kurgu etrafında birleştirilmiş parçalardan bir bütünlük oluşturmayı da ustalıkla başardığını görmekteyiz. Yine Adam Asmaca öyküsünde; okurlarının zihinlerinde canlı sahneler kurmuş ve onları hayalle gerçeğin iç içe geçtiği bir atmosfere davet etmiştir.
“Zaman her derdin ilacıdır, derler, zaman geçer, derler. Yalan. Zaman geçmiyor, keder hayatın orta yerinde çadır kuruyor, kâbuslar aynı nakaratı çalıyor.”
Vakitsiz Ölüler Yurdu, Sema Bayar, Hece Yayınları, S.50
Cesur ve şiirsel bir dille örülen öyküler, okuru gerçeküstü bir atmosfere çekmektedir. Okurların, Acuze’nin Rüyası öyküsünde bu tarz bir atmosfere kapılmaları işten bile değilidir. Bu durumu açık eden manidar bir alıntıyla incelememizi nihayetlendirelim. Masal tadında öykü sevenlere keyifli okumalar diliyorum.
“Sis bulutları arasından gelen misafirin yüzünde aşina bir ifadenin huzursuzca gezindiğini gördü.”
Vakitsiz Ölüler Yurdu, Sema Bayar, Hece Yayınları, S.45
Hece Yayınları Tanıtım Yazısı:
Sema Bayar, Vakitsiz Ölüler Yurdu’nda alacaklısı olduğu yaşamın peşine düşenleri, kendi hikâyesine yer açmak için canhıraş uğraş verenleri, kimsesizliği muska gibi boynunda taşıyanları anlatır. Her biri, ölümü bölüşmek için kendi yolundan gider ve bütün hikâyeler yeterince anlatıldığında mutlak hakikate, ölüme varır. Bütün ölümler vakitsizdir.
Cesur ve şiirsel bir dille örülen öyküler, gerçeküstü bir atmosfere çeker okuru. Bayar, öykülerinde küçük insanların kederli yürüyüşünü takip eder. Tutuşan dalların, için için yanan taşların, ateşe atılan bez bebeklerin, yas tutan ardıçların arasında rüya ile gerçek iç içe girer; masalsı bir dünyanın kapısı aralanır: Karakoncoloslar çatıları mesken tutar, upirler âdem etiyle beslenir, ecinniler gölgelerde oynaşır. Cümle şer taifesi tetiktedir. Ama asıl tetikte olan insanın ipe sapa gelmez kalbidir. Bayar, kalbini dinleyenlerin, günaha bata çıka ömür sürenlerin, nedamet duymayanların, boyun büküp eşiklere baş koymayanların hikâyesi ile karşı karşıya bırakır okurunu. Kaybedenlerin içine düştüğü o şerefli mağlubiyetin koynunda derin bir uykuya dalar kahramanlar. Şefkate muhtaç ruhların, mezar artıklarının, doğmuş olmanın sancısını çekenlerin öyküsü anlatılır. Vakitsiz Ölüler Yurdu, okurunu yer yer karanlık ormanlara çağırırken, anlattıkça burada olmanın ağrısını hafifleten öyküler sunar.
Daha fazla eser incelemesi için lütfen tıklayınız…
İnceleme Yazarı Hakkında:
Dilek Altundağ, 1980 yılında Konya ilinin Seydişehir ilçesinde dünyaya geldi. Türkçe Öğretmeni. İki çocuk annesi. Kendisini, nitelikli edebi eserler okumayı ve gözlem yapmayı seven biri olarak tanımlıyor. On bir yıl boyunca Şanlıurfa’da öğretmenlik yapan Altundağ, hâlen meslek hayatına Konya’da devam ediyor E-twinning atasözleriyle öykü yazma projesinde ödülü bulunuyor. E-dergilerde; kitap incelemeleri, şiir, deneme ve söyleşi gibi türlerde yazıları yayımlandı. Aralarında: İshak Edebiyat, Mahal Edebiyat, Güfte Edebiyat, Truva Edebiyat ve Ay derginin de olduğu pek çok seçkin edebiyat mecrasında öykülerine yer verildi. Dilek Altundağ, edebiyatı araç olarak değil hayatın neşesi ve anlamı olarak görenlerden. Vakitsiz Ölüler Yurdu incelemesi, sitemizde yayımlanan ilk çalışmasıdır.
11.05.2023 © Novelius Edebiyat
