29.12.2023 © Novelius Edebiyat
Yayına Hazırlayan: Mehmet BAHÇECİ
24. Bölüm: Varlık Ergen
Soru 1:
2023 Yılını okuma ve yazma anlamında nasıl geçirdiniz? Kendinize ve projelerinize vakit ayırabildiniz mi? Bize Varlık Ergen‘in 2023 yılı panoramasını çizer misiniz?
Cevap 1:
Öncelikle projenizde bana da yer verdiğiniz için çok teşekkür ediyorum. 2023 yılı boyunca Kara Dua isimli Gotik/Karanlık türde yazmış olduğum şiir kitabımla uğraştım ve nihayetinde Eylül ayında yayımlandı. Kitabın haricinde bir röportaj hazırladım; bir araştırma yazısı, iki inceleme ve iki de öykü yazdım. Ayrıca bol bol okuma yaptım. Benim açımdan verimli bir yıl oldu diyebilirim.
Soru 2:
2023 Yılında yerli ve yabancı pek çok eser okurlarla buluştu. Yeni çıkan kitapları takip edebildiniz mi? İçlerinden okuduklarınız ve beğendikleriniz var mı? Düşüncelerinizi kısaca paylaşır mısınız?
Cevap 2:
Türk Edebiyatından okuduğum bazı eserleri eklemek istiyorum. Meltem Dağcı’nın Dünyanın Öteki Yüzü, Bilimkurgu Kulübü’nün Arz Cephesinde Yeni Bir Şey Yok, Ruhşen Doğan Nar öncülüğünde hazırlanan Roket dergisini okudum. Her birisi için yoğun çaba harcanmış olan bu eserlerin görünür olmasını dilerim.
Soru 3:
2023 Yılı edebiyat tartışmaları yönünden de hararetli bir yıl oldu. Tartışmalarda şu üç başlığın öne çıktığını görmekteyiz; birincisi, kitaplara yönelik sansür uygulamasıydı, bir diğer tartışma çeviri eserlerde yapay zekâdan yararlanılmasıydı. Ve üçüncüsü de aslında hep var olan ve dönem dönem alevlenen intihal konusunda yapılan tartışmalardı…
Bu üç başlıktan dilediğiniz biri hakkındaki değerlendirmelerinizi paylaşır mısınız?
Cevap 3:
Eserlerde Yapay Zekâ çevirisinin kullanılması ve bunun okurlardan “gizlenmesi” konusu benim de gündemimdeydi. Edebiyatist Yayınevi Genel Yayın Yönetmeni Fatih Ayan ile “Yapay Zekâ ve Türk Edebiyatının Geleceği” hakkında bir söyleşi gerçekleştirdim. Bu söyleşi Bilimkurgu Kulübü’nde yayımlandı. Kişisel fikrim Yapay Zekânın (YZ) yadsınamayacağı ve hatta günün birinde hayatımızın en önemli gerçeği/sorunsalı olacağı yönünde. Günün birinde beyinlerimize YZ çipleri takılacak olsa geniş halk kitlelerinin “SGK neden bu çipi ödemiyor?” diye serzenişte bulunacağı kanısındayım. YZ çevirilerine dönecek olursak; bu sorunu “etik ve intihal” kavramları üzerinden değerlendirmek gerekiyor. YZ dediğimiz olgu bir nevi toplumsal/kamusal bellek çizgisinde çalışıyor. Dolayısıyla ortaya koyduğu çevirileri de bu yönde irdelemek gerekiyor. Sonraki en büyük problem ise telif konusu. Elbette sanatın ve edebiyatın her kolunda YZ kullanılıyor, kullanılmaya da devam edecek. Fakat bir yayınevine gönderilen roman dosyasının yazım sürecinde “YZ’den yardım alındı mı?” diye akıllarda soru işaretleri gezmeye başladı bile. Biliyoruz ki belirli bir ücret karşılığında satın alınan YZ programlarının gücü yadsınamaz büyüklükte. 19 Temmuz 2023 tarihinde ABD’de faaliyet yürüten meslek örgütü The Authors Guild konu hakkında çok sert bir bildiri yayımlamıştı. Ardından ülkemizde faaliyet gösteren Çevirmenler Meslek Birliği konuyu daha da sert bir dil ile ele aldıklarını gösteren bildirisini yayımladı. Her iki bildirinin ortak noktası ise telif konusu oldu. Bakalım önümüzdeki yıllarda Türk Edebiyatı bu YZ rüzgârından nasıl etkilenecek, ben de merak içindeyim.
Soru 4:
Okumayı hep düşlediğiniz, ama bir türlü elinizin varmadığı, dolayısıyla da sürekli ertelediğiniz o kitaplara gelelim… Bu kitaplardan 2023’te, “Nihayet okudum,” dedikleriniz var mı? Okuma deneyiminizden kısaca bahseder misiniz?
Cevap 4:
Evet, bir yazar için en can yakıcı konulardan birisi bu sanırım. Nietzsche’ye ait “Wagner Olayı, Nietzsche Wagner’e Karşı” kitabını yıllar önce zorla da olsa okumuştum. Ondan geriye pek bir şey kalmadığı için bu sene tekrar okumak istedim ancak başaramadım, bitiremedim. Dune Serisini de ilerletmiş olsam da bitiremedim. Üzülerek söylüyorum ki bu sene “Nihayet okudum,” diyebileceğim bir eser olmadı.
Soru 5:
Deprem, ekonomik kriz ve savaşların gölgesinde yiten “sevimsiz” bir yılı daha geride bırakıyoruz. 2024 sizce neler getirir, nasıl bir yıl olur? Yeni yıldan neler bekliyorsunuz?
Cevap 5:
Kötü, çok kötü bir yıldı. Hemen hemen herkesin deneyimlemek zorunda kaldığı berbat olayların etkisinde yitip gitmemek için çabaladık durduk. 2024 yılı için de benzer şeyler olacağı kanısındayım. Okumak, yazmak ya da sanatın herhangi bir kolu ile uğraşmak birçoklarımız için ulaşılmaz olmaya devam edecek… Kısacası çok uzun süredir umutsuzca bakıyorum geleceğe… Yeni yıldan beklentim ise sağlık ve huzur.
Soruşturma Ana Ekranına Dönmek İçin Lütfen Tıklayınız…
29.12.2023 © Novelius Edebiyat
